Monumentaal: uitbreiding Huys ter Swaach Beetsterzwaag
Transformatie monument naar zorgappartementen
Huys ter Swaach in Beetsterzwaag, Friesland is een particuliere, kleinschalige zorginstelling met zorgappartementen voor mensen met uiteenlopende ziektebeelden, De zorginstelling ligt centraal in het zuidoosten van de provincie Friesland. Naast het ‘oude’ deel met 16 appartementen staat een monumentaal pand uit 1914, dat tot voor kort eigendom was van Revalidatie Friesland. In dit pand zijn onlangs tien extra zorgappartementen gerealiseerd. Met deze uitbreiding komt het aantal appartementen van Huys ter Swaach in totaal op 26.
Het sfeervolle monumentale gebouw waar de tien extra appartementen zijn gerealiseerd, bevatte veel verrassingen zoals originele tegeltableaus, prachtig vormgegeven kozijnen, fraaie boogvormen in de spanten en een echte baronnenkamer. Ook de tien nieuwe appartementen zijn erg karakteristiek te noemen en passen goed bij de originele bouwstijl van het pand. Het project omvat tevens een uitbreiding met een eigen tuin met plaats voor de kruidentuin van de kok en mooie terrassen voor de bewoners.
Type klimaatbeheersing
De ClimaRad Comfort Solution, uitgevoerd met in de woonkamers een ClimaRad 2.0 decentrale ventilatie-unit met radiator (en in één ruimte een ClimaRad Sensa verticaal) geeft de appartementen een fijn binnenklimaat met door het warmteterugwinning systeem voorverwarmde ventilatie zonder tocht. In de natte ruimtes (toiletten, badkamers en keukens) zuigen de draadloos gekoppelde ClimaRad Fans af. Deze koppeling kan tevens zorgen voor enige koeling middels de functie “Zomernachtventilatie”. Het systeem werkt automatisch op basis van de luchtkwaliteit die door de sensoren wordt gemeten. Bewoners en medewerkers hebben er geen omkijken naar en kunnen zorgeloos genieten van een gezond en comfortabel leefklimaat.
In 2012 heeft Bureau Phi Architecten & ingenieurs de nieuwbouw van Huys ter Swaach vormgegeven en gerealiseerd. Ons bureau verzorgde daarbij het ontwerp (in- en exterieur) en deed tevens de directievoering.
De noodzakelijke uitbreiding werd gevonden in de aankoop van het naastgelegen monument. Na een uitvoerig haalbaarheidsonderzoek bleek dat een efficiënt gebruik mogelijk was. Nadat eerst het exterieur grondig werd gerestaureerd, werd ook het interieur gerestaureerd en aangepast aan de hedendaagse gebruiksmogelijkheden. De bouwkundige en installatietechnische toevoegingen van de afgelopen jaren werden verwijderd en de ornamenten werden hersteld. Het comfort is verhoogd en er werd een eigentijdse invulling aan gegeven.
De uitdaging binnen dit project vormde het herstel van een verminkt monument. Daarvoor zijn alle authentieke kenmerken gerestaureerd, zodanig dat het pand ook voor de toekomst behouden blijft.
Om een lokaal of individueel systeem mogelijk te maken is gekozen voor ClimaRad. Het systeem voorkomt tevens grote ingrepen en draagt zo bij tot het behoud van het pand terwijl wel wordt voldaan aan de hedendaagse ventilatie-, koel- en verwarmingseisen. ClimaRad was vooral voor dit project een goede keuze vanwege de moderne eigentijdse toepassing. Ook is het systeem lokaal te regelen met behoud van en respect voor het monument.
Het product ClimaRad hebben wij al diverse keren toegepast in woningen en kantoren en in al die gevallen is de informatiestroom prima. Met deze begeleiding en info is een prima afweging te maken.
Het project is inmiddels helemaal afgerond en de ervaringen zijn positief.
Harrie Pans
Architect
