Artikel E&W Installatietechniek: De grote voordelen van 'ademen door de gevel'

Decentrale ventilatie volgens ClimaRad

Decentrale ventilatie-units met WTW hebben in de voorbije jaren een stevige marktpositie ingenomen. Het toepassingsgebied strekt zich uit van woningbouw tot utiliteit en de zorgsector. Een toonaangevende speler op dit terrein is ClimaRad. De fabrikant is altijd blijven geloven in het concept, wat heeft geleid tot een nieuwe kijk op decentraal ventileren.

Het is alweer zo'n vijftien jaar geleden dat ClimaRad haar eerste decentrale ventilatie-unit met warmteterugwinning presenteerde. Het getuigde niet alleen van innovatief denken, het stond ook haaks op de trend die vele andere fabrikanten volgden. 'Wij geloven sterk in de meerwaarde die ons concept biedt,' zegt Ralph Liedenbaum, commercieel directeur van ClimaRad. 'Ik stel niet dat onze apparaten in vergelijking met die van collega's beter zijn, duurzamer of voor een gezondere woning zorgen, want tegenwoordig zijn er onder de A-merken geen slechte ventilatiesystemen meer. Maar wij hebben wel bewezen met onze unit - feitelijk een toestel dat door de gevel ademt - een product te hebben dat zowel de gebruiker als de eigenaar onmiskenbare voordelen biedt.’

Integrale bouwkosten

Liedenbaum wijst erop dat de toepassing van ClimaRad een substantiële bijdrage levert aan de verlaging van de integrale bouwkosten. Het is een verkoopargument waarvoor – nu er weer volop ruimte voor investeringen vrijkomt – opdrachtgevers niet ongevoelig blijken. 'Het is zo klaar als een klontje: het gebruik van decentrale units is goedkoper. Niet omdat de installatietechniek goedkoper is, maar omdat de units minder bouwvolume vragen. Dat maakt de bouwkosten beduidend lager.’ In de nieuwbouw zijn geen breedplaatvloeren nodig waar wtw-kanalen doorheen voeren, geeft hij als voorbeeld. ‘Ons systeem kan volstaan met kanaalplaatvloeren. Dat scheelt in bouwkosten al gauw zo’n 25 euro per vierkante meter. Verlaagde plafonds om de kanalen weg te werken zijn evenmin nodig, dit scheelt ook weer zo’n 30 euro per meter. Toepassing van ons concept kan tot 9 procent minder bouwvolume leiden, terwijl de netto gebruiksoppervlakte gelijk blijft. Gerekend over een groot complex met meerdere verdiepingen betekent dat aanzienlijk lagere bouwkosten. En in de bestaande bouw kunnen grootschalige aanpassingen aan de bouwkundige constructie achterwege blijven.‘

Comfort

Verschillende aspecten hebben invloed op het comfortgevoel in huis. De temperatuur, koudeval of tocht, een bedompte lucht, vocht of de werking van het ventilatiesysteem, het zijn allemaal aspecten die bepalend zijn voor de manier waarop het binnenklimaat als prettig en gezond wordt beleefd. Met name in veel oude woningen vinden bewoners het comfort ver onder de maat. Voor deze woningen is – zeker als ze gestapeld zijn – decentrale ventilatie een praktische en betaalbare oplossing omdat er geen ventilatiekanalen nodig zijn en tegelijkertijd ook het energiegebruik wordt teruggedrongen.

De decentrale ventilatie-units met warmteterugwinning van ClimaRad beschikken over ingebouwde sensoren en worden aangestuurd op basis van CO₂, luchtvochtigheid en binnen- en buitentemperatuur. De gebruiker hoeft zelf niets te doen om de ventilatie te regelen. Met een decentraal ventilatiesysteem wordt het binnenklimaat dus ook per vertrek geregeld.

Sfeer en vormgeving hebben ook invloed op de wijze waarop comfort wordt beleefd. In een kantooromgeving accepteren we de aanwezigheid van systeemplafonds, maar in onze woonkamers wijzen we dat af vanwege de zakelijke of klinische uitstraling. Het is een aspect dat zeker in residentiële en zorginstellingen meegewogen moet worden. Toepassing van centrale ventilatie met kanalen weggewerkt achter een systeemplafond, kunnen mensen al snel het gevoel geven niet in een huiselijke omgeving te zijn maar in een utiliteitsgebouw. Dat is een voordeel van de decentrale units, die tegen de buitengevel zijn gemonteerd.

Ventilatie-unit met convector

‘Een nieuwe ontwikkeling die dit jaar geïntroduceerd is, is de ClimaRad Care unit’, aldus Liedenbaum. Dit is geen ventilatie-unit met radiator, maar een unit met convector. De ventilatie-unit heeft een ingebouwde warmtewisselaar en sensoren voor het meten van RV en CO₂. De convector kan verwarmen én koelen. 'Het is een product dat heel mooi in onze ontwikkeling past,' vindt Liedenbaum. 'Ook deze unit verzorgt decentraal de ventilatie, verwarming en koeling en wordt weer gewoon tegen een buitenmuur geplaatst. Inmiddels zijn de eerste tweehonderd units verkocht en geïnstalleerd.' De grootste ontwikkeling waar ClimaRad aan werkt is een WTW-unit in combinatie met verwarmen en koelen. Uiteraard weer decentraal, maar met aanzienlijk meer opties en onopvallend plaatsbaar in de ruimte. Deze unit, de Ventura, die uitermate geschikt is voor utiliteitsbouw en ook hoogbouw, komt in 2019 op de markt.

Test in zorgappartementen

Decentrale ventilatie met WTW kan bovendien een forse besparing op het energieverbruik opleveren. Monitoring van het energieverbruik in een zorggebouw in Twente heeft dit uitgewezen. Het onderzoek is uitgevoerd door het onafhankelijke bureau voor energiebesparingen Energy-Check. Het bureau vergeleek het energieverbruik van zes appartementen die waren uitgevoerd met een decentrale warmteterugwinning-unit en afzuigbox van ClimaRad, met het energieverbruik van zes appartementen in een fictief, identiek gebouw dat op traditionele wijze centraal werd geventileerd.

De vergelijking op basis van het door Energy-Check toegepaste model wijst uit dat het elektriciteitsverbruik bij decentrale ventilatie fors lager is dan bij centrale ventilatie.

Besparing door aangepaste regeling badkamer

'In zijn algemeenheid kun je stellen dat het elektriciteitsverbruik bij de decentrale toepassing een factor 3 zuiniger is dan bij een centraal ventilatiesysteem,' zegt Niek van Erk van Energy-Check. 'Veruit de meeste energie is nodig voor de verwarming van de lucht. Uit onze eerste berekeningen blijkt dat bij toepassing van een centrale luchtbehandelingskast met warmteterugwinning ongeveer evenveel energie nodig is voor de verwarming als bij de decentrale oplossing. Dat is vooral toe te schrijven aan het ontbreken van warmteterugwinning op de ventilatielucht uit te badkamer.’

Omdat het grootste energieverlies wordt veroorzaakt door de ventilator in de badkamer, is hier ook de grootste winst te behalen. Als vervolg op de casestudy werd bij wijze van proef in de zes appartementen de instelling van het ventilatiesysteem zó gewijzigd, dat er in de badkamer alleen werd geventileerd als daar iemand aanwezig was of bij detectie van vocht. Deze aanpassing heeft niet alleen veel impact op het elektriciteitsverbruik van deze ventilatoren, maar tevens op de hoeveelheid benodigde warmte in het gebouw. In vergelijking tot een gebouw met een centrale luchtbehandelingskast heeft dit geleid tot een besparing van 83% op elektra en 65% op de benodigde warmte. Voor het gehele complex van 36 appartementen is de totale besparing 77.000 kWh per jaar. Aanwezigheidsventilatie bleek overigens niet te leiden tot klachten over onfrisse lucht of vochtproblemen.

Download hier het rapport van de casestudy met een uitgebreide toelichting van de toegepaste methoden.

Gezond slapen

Een opvallende ontwikkeling waarmee ClimaRad dit najaar op de markt komt is de S-Fan, een decentraal ventilatietoestel voor slaapkamers, gemonteerd tegen de buitengevel. De Fan is het antwoord van ClimaRad op de problemen die het Monicair-onderzoek zo pijnlijk blootlegde: de vaak zeer matige luchtkwaliteit in slaapkamers. Liedenbaum: 'We hebben heel goed naar de aanstaande herziening van de NEN 1087 gekeken. De S-Fan is eigenlijk een hybride systeem waarbij een toevoerventilator (350x350x122) bijspringt als de natuurlijke toevoer achterblijft.’
De S-Fan maakt ook zomernachtkoeling mogelijk en kan als optie worden voorzien van een regelbaar elektrisch element van 0 tot 800 W voor naverwarming of zelfs als primaire verwarming.

Lees hier het gehele artikel in PDF.

13-09-2018

Terug